Dziś Irlandczycy
obchodzą słynny St. Patrick’s Day, czyli Dzień Świętego
Patryka, patrona Irlandii. Wszyscy zakładają zielone ubrania i
wypijają litry Guinnessa. No tak, ktoś pewnie zaraz zada pytanie,
co ma z tym wspólnego Księstwo Cieszyńskie?
 |
| Herb rodu Taaffe z Carlingford |
Otóż wszystko za sprawą
irlandzkiego rodu szlacheckiego hrabiów Taaffe z Carlingford, który
nabył w XVIII wieku liczne majątki na terenie Księstwa
Cieszyńskiego leżące pomiędzy Frysztatem a Ostrawą. Dziś w
miejscowościach Frysztat i Lutynia Dolna stoją figury tego
świętego, są one jedynymi w Czechach. Biorąc pod uwagę Księstwo
Cieszyńskie jako całość, możemy powiedzieć, że ani w Polsce
ani w Czechach nie ma figur św. Patryka, co sprawia, że nasze
księstwo staje się bardziej wyjątkowe i atrakcyjne pod względem
ciekawostek, które tak pasjonują odwiedzających nas turystów.
 |
| Herb rodu Taaffe w Lutyni Dolnej |
Pierwszym
przedstawicielem rodu Taaffe z Carlingford w Cesarstwie Austrii był
Franciszek Taaffe, trzeci hrabia z Carlingford, czwarty wicehrabia z
Corren i czwarty baron z Ballymote. Pełnił on wysokie funkcje w
armii austriackiej, był przyjacielem cesarza Austrii i księcia
cieszyńskiego Ferdynanda III, a później też Karola IV
Lotaryńskiego. Franciszek Taaffe był synem Teobalda Taaffe,
pierwszego hrabiego z Carlingford. Studiował w Ołomuńcu na
Morawach. Zmarł bezpotomnie, jednak inni członkowie rodu Taaffe
osiedlili się w Księstwie Cieszyńskim.
 |
| Figura św. Patryka przed kościołem w Lutyni Dolnej |
Do Księstwa
Cieszyńskiego przybywa w 1740 roku Mikołaj Taaffe, hrabia z
Carlingford. Do ucieczki z rodzinnej Irlandii zmusiły go wojny
religijne pomiędzy katolikami a anglikanami. W 1748 roku kupuje
frysztackie państwo stanowe. Mikołaj Taaffe wraz z żoną Marią
von Spindler ufundowali budowę kościoła św. Jana Chrzciciela w
Lutyni Dolnej. Do dziś tą fundację upamiętniają herby rodowe
małżonków we wnętrzu kościoła i stojąca przed nim figura św.
Patryka, datowana na rok 1749.
 |
| Figura św. Patryka przed kościołem we Frysztacie |
Druga z figur św. Patryka, niemal
identyczna, pochodząca również z 1749 roku, także ufundowana
przez Mikołaja Taaffe z Carlingford stoi do dnia dzisiejszego przed
kościołem Podwyższenia Świętego Krzyża we Frysztacie. Kamienna figura
przedstawia św. Patryka w ornacie biskupim z uniesioną ręką na
znak błogosławieństwa.
Obie figury zostały
wzniesione ku czci św. Patryka, który jest najważniejszym świętym
w Irlandii. W Księstwie Cieszyńskim, figury były zapewne obiektem
kultu wyłącznie hrabiowskiego rodu Taaffów z Carlingfordu i ich
dworu. Niemniej jednak stanowią one dzisiaj niebywałą ciekawostkę
w historii naszego regionu i po raz kolejny dowodzą jego
wielokulturowości.