![]() |
Średni herb Księstwa Cieszyńskiego |
Opis: Na tarczy herbowej w błękitnym polu złoty orzeł piastowski zwrócony w lewo w koronie. Całość otacza płaszcz heraldyczny - książęcy, podbity gronostajem i zwieńczony mitrą książęcą.
Herb Księstwa Cieszyńskiego jest bezpośrednim dziedzictwem znanego z przekazów ikonograficznych dynastycznego herbu Piastów cieszyńskich. Ów herb książęcy stał się z czasem herbem Księstwa Cieszyńskiego, jako państwa znajdującego się we władaniu Piastów. Później tradycja utrwaliła ten zapoczątkowany w średniowieczu zwyczaj.
Co do kolorystki herbu Księstwa Cieszyńskiego, niektóre obce źródła, np. sztokholmski „Codex Bergshammar” z lat 1430–36 przedstawia cieszyńskiego orła z czerwonym dziobem, językiem oraz szponami. Jednak późniejsze źródła, jak np. „Herbarz Śląski” z lat 1577–78 przedstawia orła jedynie z czerwonym językiem, wysuwającym się ze wpółotwartego dzioba w barwie orła czyli złotej. Taka niezmienność wizerunku i barw potwierdzona została przez herbarz Siebmachera i późniejszy opis w dziele Spenera. Herbarz Siebmachera współczesny jest zaś z jednym z ostatnich dwóch piastowskich książąt cieszyńskich – Adamem Wacławem i Fryderykiem Wilhelmem. Tę kolorystkę godła, to znaczy złoty dziób z czerwonym językiem potwierdza przede wszystkim wyobrażenie orła ze sztandaru księcia Adama Wacława z 1605 r.
Nie mniej istotna wydaje się być kwestia korony na głowie orła i czas jej występowania. W Księstwie Cieszyńskim wizerunek orła koronowanego wprowadził Kazimierz II w 1487 r. Następcy Kazimierza II pozostawili już na stałe taką formę. W Księstwie Cieszyńskim od końca XV w. ukoronowany orzeł pojawiał się niezmiennie na wszystkich pieczęciach książęcych, monetach i sztandarze aż do śmierci księżnej Elżbiety Lukrecji, w 1653 r., ostatniej przedstawicielki dynastii Piastów śląskich. W herbie Księstwa Cieszyńskiego i książąt cieszyńskich do końca utrzymała się średniowieczna korona otwarta. Warto zwrócić uwagę na fakt, że ORZEŁ KORONOWANY OZNACZAŁ PIERWSZEŃSTWO przed np. orłem ziem (np. Górny Śląsk), który nie mógł być koronowany. Inaczej mówiąc orzeł państwowy, a takim był ORZEŁ KSIĄŻĄT CIESZYŃSKICH OZNACZAŁ SUWERENNOŚĆ.
Forma herbu prezentowana na niniejszej stronie, jest dostosowana do współczesnych wymogów heraldyki europejskiej, dopasowując się tym samym do herbów obecnie istniejących księstw Europy, takich jak Monako, Lichtenstein, Luxemburg, Andorra.
(W oparciu o: http://www.powiat.cieszyn.pl/herb-powiatu.htm)
HISTORYCZNE WIZERUNKI HERBU